Pytanie o to, jak wygląda terapia grupowa DDA/DDD, czego doświadczają uczestnicy i uczestniczki sesji, powszechnie pojawia się w trakcie konsultacji poprzedzających przystąpienie do grupy.
Wychodząc naprzeciw ciekawości moich pacjentów i pacjentek przedstawię pokrótce ogólne zasady oraz obszary, nad którymi odbywa się praca terapeutyczna w procesie grupowym.
Dorosłe dzieci z rodzin dysfunkcyjnych – trudności w codziennym funkcjonowaniu
Osoby DDA/DDD, decydujące się podjąć terapię, skarżą się na szereg przeżywanych problemów psychospołecznych takich jak:
- słabe samopoczucie,
- objawy depresji,
- stale towarzyszące poczucie lęku, winy, wstydu, izolacji,
- niskie poczucie wartości,
- niepokój,
- irracjonalne myślenie, co wywołuje trudności w podejmowaniu decyzji, osiąganiu celów,
- unikanie wchodzenia w relacje społeczne, a w konsekwencji problemy z pracą czy w relacjach z najbliższymi, małżeństwie.
Popularną formą pomocy terapeutycznej dla ludzi wychowanych w rodzinie dysfunkcyjnej jest terapia grupowa DDA/DDD. W trakcie grupowego procesu terapeutycznego mają oni szanse uzyskać pomoc w kontakcie z innymi osobami przeżywającymi takie same trudności.
Terapia grupowa DDA/DDD – program, strategia
- Grupa ma charakter zamknięty, tzn. jej uczestnicy i uczestniczki od momentu rozpoczęcia terapii tworzą jedno, niezmienne grono. W skład grupy wchodzą terapeuta/terapeutka (często pracującego w parze, w tzw. koterapii) oraz maksymalnie kilkanaście osób. Sesje mają z góry określony limit czasu trwania i stałą liczbę spotkań. W związku ze zorganizowaną strukturą terapii i pracą zorientowaną na proces, ważne jest przestrzeganie obecności na wszystkich spotkaniach.
Program terapii składa się z kluczowych punktów, zapewniających uczestnikom szereg korzyści: - elementy psychoedukacji,
- wsparcie społeczne,
- interwencje zmniejszające poczucie izolacji, wstydu, dające doświadczenie przynależności do grupy,
- otrzymanie nowych, korektywnych informacji zwrotnych,
- polepszenie mechanizmów działania, radzenia sobie, podejmowania decyzji.
- poprawa samopoczucia, regulacja emocji, tolerancja na stres i łagodzenie lęku.
Pierwsze spotkanie polega na: - wyjaśnieniu reguł grupy, jej struktury i podejmowanych w trakcie terapii tematów,
- przedstawienie sobie jej członków i członkiń, umożliwienie im dzielenia się powodami przystąpienia i oczekiwań wobec grupy,
- wspólne ustalenie zasad grupy, dotyczących prywatności, szacunku, reguł związanych z komunikacją (sporów, udzielania porad), regularną obecnością oraz przenoszeniem relacji poza grupę,
- pierwsze dzielenie się informacjami zwrotnymi dotyczącymi doświadczonego procesu grupowego.
Kolejne spotkania przebiegają wg podobnego scenariusza, rozpoczynając się „rundką”. To moment, kiedy uczestnicy i uczestniczki dzielą się aktualnymi doświadczeniami, sytuacjami, które wyzwoliły w nich trudne lub znaczące dla nich zachowania, otrzymując wsparcie grupy, o ile będzie to konieczne.
Po „rundce” następuje część psychoedukacyjna. Na tym etapie realizowany jest przewodni temat spotkania (np. praca nad rolami rodzinnymi, współuzależnieniem, stawianiem granic, czarno-białym myśleniem, praca z wewnętrznym dzieckiem).
Ostatnia część sesji to możliwość podzielenia się informacjami zwrotnymi dotyczącymi ich doświadczeń z dobiegającego końca spotkania.
Cele realizowane w trakcie terapii grupowej DDA/DDD
Dzięki sprzyjającym w procesie grupowym warunkom uczestnicy i uczestniczki terapii rozpoznają źródła doświadczanych trudności. Rozpoznają rządzące nimi mechanizmy. Uczą się nowych zachowań umożliwiających im wprowadzenie w swoje życie wiele dobrych zmian i odzyskanie zdrowia psychicznego.
“Liczne badania oraz metaanalizy ich wyników potwierdzają wysoką efektywność terapii grupowej osób DDA/DDD. Dowodzą też, że jest bardziej skuteczną metodą niż leczenie indywidualne.”
Leon R. Sztandke